اگر می‌خواین استراتژی بازاریابی اینستاگرامتون رو توسعه بدین نمی‌تونین از بخش‌بندی مشتریان (سگمنت) و پرسونا غافل بشین. هر چی باشه برای دیده شدن بین این همه اکانت فعال در اینستاگرام باید هدفمندتر رفتار کنین. تو این مطلب ساخت پرسونا برای مخاطب‌های اینستاگرام رو گام به گام توضیح میدم.
از اینسایت ( insight) مخاطب‌هاتون رو بخش‌بندی کنین
هر چند اینسایت اطلاعات خیلی زیادی به شما نمی‌ده ولی همین اطلاعات جزئی به بخش‌بندی مشتری‌هاتون(segmentation)کمک می‌کنه:
- مخاطب‌هاتون در چه رده‌های سنی هستن و چطور توزیع شدن؟
- در چه استان‌هایی و به چه ترتیبی هستن؟
- وضعیت مخاطب‌های شما از نظر جنسیت چطوره؟
از اطلاعات اینسایت برای بخش‌بندی مشتریان(سگمنت) استفاده کنین
این اطلاعات رو می‌توانید برای ساخت تبلیغات هدفمند استفاده کنین و روی بیشتر کردن جمعیت هر کدوم از این بخش‌ها کار کنین. حتی ممکنه از این بخش‌بندی بتونین علایق و رفتارهاشون رو تشخیص بدین اما این اطلاعات اینقدر عمیق و الهام‌بخش نیستن که شما رو از انگیزه‌ها، چالش‌ها، نقاط درد و فرصت‌هایی که برای بهبود تجربه‌ٔ مخاطب‌ها نیاز دارین آگاه کنه و به واسطه‌ش بتونین aha moment خلق کنین. برای همینه که باید برای ساخت پرسونا دست به کار بشین.
پرسونا، ابزاری برای مدلسازی و خلاصه‌سازی نتایج تحقیقات کاربر هست و نماینده کاربرهاییه که الگوی مشابه‌ای در تعامل با محصول یا خدمات شما دارن.
قبل از اینکه ادامه مطلب رو بخونین باید بگم که هیچ تک روشِ درستی برای ساخت پرسونا وجود نداره و هر کسی از تکنیک خودش برای ساخت پرسونا استفاده می‌کنه اما چه روش خودتون رو برای ساخت پرسونا داشته باشین چه بار اولتان باشه که بخوایین پرسونا بسازین میتونین از این گام‌ها الهام بگیرین:
نکته: نیازی نیست به این ترتیبی که اینجا نوشتم پیش برین.
بیشترین تعاملات (لایک و کامنت)از چه پست‌ها و استوری‌هایی بوده
از همان اینسایت، Top Stories و Top Post ها رو در بازه‌های مختلف زمانی پیدا کنین و دلایلی که باعث شده از این پست‌ها و استوری‌ها بازخورد بیشتری بگیرین رو یادداشت کنین. دلایل شما می‌تونه در پاسخ به یکی از این سوال‌ها باشه:
به چه نقاط دردی پرداخته شده؟
این پست در پاسخ به چه نیازی از مخاطب‌ها بوده؟
از این پست و یا استوری در راستای چه اهدافی میشه استفاده کرد؟
چه افرادی بیشترین تعامل رو با این پست‌ها و استوری‌ها داشتن؟ چرا؟
آیا از کامنت‌ها میتونین به تجربیات تلخ و شیرین مخاطب‌هاتون پی ببرین؟
و ...
برای اینکه به پاسخ‌های همه جانبه برسین بهتره از مشارکت سایر هم‌تیمی‌ها هم بهره بگیرین.
افرادی که با شما تعاملات بالایی دارن رو دنبال کنین
از آمار استوری‌ها، کامنت‌ها و یا دایرکت‌ها، افرادی که با شما تعامل به نسبت خوبی دارن رو دنبال کنین و ببینین:
چه پست‌ها و یا استوری‌هایی به اشتراک میذارن
دغدغه‌‌هاشون چیه
از چه چیزهایی گله دارن
چه چیزهایی رو تحسین می‌کنن
چه چیزهایی بهشون انگیزه میده
چه افرادی در دایرهٔ شبکه‌‌‌شان هستن
از چه افرادی و یا چه جریان‌ها یا چیزهایی تاثیر می‌پذیرن و ...
پاسخ‌ها رو یک جا یادداشت کنین.
نکته: اگر می‌خوایین مخاطبان گسترده‌تری داشته باشین، افرادی که با شما تعاملات پایین‌تری دارن رو هم بررسی کنین تا با بررسی نیازها، دغدغه‌ها و مشوق‌های این افراد بتونین برای جذب اونا هم برنامه‌ریزی کنین.
هشتگ‌های مربوط به کسب و کارتون رو دنبال کنین
مخصوصا اگر تازه صفحه اینستاگرامتون رو راه انداختین، دنبال کردن هشتگ‌های مرتبط با کسب و کار خیلی به شما کمک می‌کنه. در این صورت، علاوه بر شناخت رقیب‌ها و یا شاید همکارهای احتمالی میتونین از کامنت‌های زیر این پست‌ها نیازها، دغدغه‌ها و مشوق‌های مخاطبان خودتون رو حدس بزنین. حتی میتونین به صفحه اینستاگرام این رقیب‌ها برین و ببینین کدوم محتواهاشون تعامل بیشتری گرفته و دلایلش رو ثبت کنین.
از خودشون بپرسین
علاوه بر همهٔ موارد بالا، یک جلسه‌ٔ آنلاین با چندین نفر از بخش‌بندی‌های مختلف صفحه اینستاگرام برگزار کنین و پاسخ سوالاتی که در بالا گفتم رو از درون مصاحبه بیرون بکشین.
نکته: از سوالات آماده این پست نیز میتونین در مصاحبه‌های خود استفاده کنین:
راهنمای مصاحبه کاربر
از نظرسنجی اینستاگرام استفاده کنین
به صورت منظم با استفاده از نظرسنجی اینستاگرام (poll) اطلاعات عمیق‌تری از مخاطب‌هاتون بدست بیارین. این کار رو پیج نشنال جئوگرافیک خیلی خوب انجام میده. هر از گاهی با نظرسنجی در استوری‌ها، سعی می‌کنه مقاصد جذاب‌تر برای مخاطب‌هاش رو شناسایی کنه.
نظرسنجی نشنال جئوگرافیک برای کشف علایق مخاطب‌ها
اطلاعات جمع‌آوری شده رو آنالیز کرده و الگوها رو کشف کنین
حالا وقتشه که همهٔ اطلاعاتی که بدست آوردین رو یکجا جمع کنین و الگوهایی که رفتارها/نگرش و یا تعامل مشابه‌ای با محصول و یا خدمات شما دارن رو کشف کنین. چطور؟ از مطلب گام به گام تا ساخت پرسونا میتونین برای پیدا کردن الگو الهام بگیرین.
پروفایل پرسوناهاتون رو بسازین
مجددا تاکید می‌کنم هیچ روش واحدی برای تعریف پرسونا وجود نداره. اما این ۷ ویژگی معمولا در تعریف هر پرسونا استفاده میشه:
- نام
- عنوان توصیفی
- ویژگی‌های جمعیت شناختی
- عکس
- نقل قول
- روایت یک روز از زندگی
- اهداف نهایی
یک تعریف قوی پرسونا با همین ۷ ویژگی به اعضای تیم کمک می‌کنه که بینش شفافی از مخاطب‌ها داشته باشن اما اضافه‌کردن جزییات دیگری مثل خواست‌ها، نیازها، مسئولیت‌ها، انگیزش‌ها، نگرش‌ها، نقاط درد یا pain points (مشکل‌ها، شکست‌ها) و … سند پرسونا رو کاراتر می‌کنه.
البته بیشتر، بهتر نیست. سعی کنین تنها به ویژگی‌هایی بپردازین که در حیطهٔ محصول و یا خدمات شما باشه و سند پرسونا رو در یک صفحه تنظیم کنین تا هم راحت‌تر به خاطر سپرده بشه و هم تماما خوانده بشه.
نمونه پرسونای ساخته شده در هِرازگُو برای اپلیکیشن رزرو تور
برخی افراد از کاغذ، برخی از فتوشاپ یا اکسل برای ساخت پرسونا استفاده می‌کنن. اما توصیه می‌کنم پرسوناها رو در پلتفرم هِرازگُو بسازین تا بتونین به راحتی با بقیه به اشتراک بذارین و از مشارکت‌شون بهره بگیرین. اینجا تمپلیت‌های آمادهٔ پرسونا هم وجود داره که می‌تونه الهام بخش و نقطهٔ خوبی برای شروع ساخت پرسونا باشه.
حرف نهایی
طبق تجربه، برخی هزینهٔ زیادی صرف ساخت پرسونا می‌کنن، اما تنها در یک دورهٔ زمانی از آن استفاده می‌کنن و خیلی زود پرسوناها رو به حال خود رها می‌کنن و بر اساس پیش‌فرض‌های ذهنی خود پیش می‌رن چون اونطوری ساده‌تره یا از اینم بدتر تا ابدالدهر از پرسونایی که یه زمانی ساختن استفاده می‌کنن. اگر شما هم قراره یکی از این دو رویکرد رو پیش بگیرین از همان اول بهتره سرمایه‌‌‌تون رو به خاطر ساخت پرسونا هدر ندین و همین‌طور که تا الان پیش رفتین ادامه بدین اما اگر قراره اصولی پیش برین این دو مورد رو در نظر داشته باشین:
- پرسونا برای تسهیل همدلی با مخاطب‌ها ساخته میشه تا بتونیم جلوی قضاوت خودکار و کلیشه‌ای مغزمون رو در مورد وضعیت مخاطب‌ها بگیریم. این یعنی اگر می‌خوایین محصول‌تون، خواست مخاطب‌ها رو برآورده کنه همیشه باید به پرسوناها مراجعه کنین وگرنه به صورت خودکار بر اساس تفکرات خود پیش میرین.
- به صورت منظم باید به پرسوناها سر بزنین و اطلاعات‌شون رو اعتبارسنجی کنین. حتی گاهی ممکنه مجبور بشین پرسوناهای قبلی‌تون رو حذف و پرسوناهای جدید بسازین.